De volledige titel van de agenda is ‘Gezond en Gelukkig oud in Tilburg, ook in 2030 en 2040’. Het document is opgesteld om er samen voor te zorgen dat mensen die ouder worden eerder én beter in staat zijn om de regie over hun leven te pakken en te houden.
Het aantal ouderen tussen 65 en 74 jaar stijgt tussen 2017-2040 met 25%. Het aantal 75-plussers zelfs met 86%. Terwijl volgens prognoses het aantal Tilburgers onder de 65 jaar nauwelijks stijgt. Ook neemt het aantal ouderen met dementie snel toe en zullen er veel minder mantelzorgers zijn voor ouderen. En de toekomstige ouderen zijn naar verwachting fitter en ook meer divers qua achtergrond, waarden, wensen en behoeften.
Grote uitdagingen
We staan voor een aantal grote uitdagingen. Er komen steeds meer ouderen die ook steeds meer zorg vragen. En deze ouderen verschillen steeds meer in wat ze graag willen. Tegelijkertijd is er een daling van beschikbaar personeel en zit de woningmarkt vast, ook voor ouderen. De mensen die nu ouder worden willen meer zelf bepalen hoe zij zorg krijgen als ze die nodig hebben. En deze groep ouderen is minder bereid om te verhuizen wanneer ze zorg nodig hebben. Dat heeft zeker ook te maken met een tekort aan voor senioren geschikte woningen. Daardoor stromen maar weinig ouderen door naar een kleinere en geschiktere woning. Verder geldt dat als we niets doen, de uitgaven voor ouderenzorg in de komende 20 jaar zullen verdubbelen. Dat alles vraagt om maatregelen en het anders organiseren van het wonen, de zorg en het ondersteunen van ouderen.
Bewust ouder worden
Een belangrijk punt in de samenwerkingsagenda is dat men zich meer bewust wordt van wat het betekent om ouder te worden. Dit geldt voor de ouderen zelf, 50-plussers maar ook voor de gehele Tilburgse samenleving. Marcelle Hendrickx, wethouder ouderen: “Hoe zorgen we er bijvoorbeeld voor dat de groep die al met pensioen is en nog steeds fit deze zogenaamde ‘derde levensfase’ goed benut? En dat zij samen met hun netwerk eerder nadenken over hoe ze willen leven als ze eenmaal minder fit en mobiel worden? Eén ding is zeker: de zorg zoals we die nu kennen bestaat straks niet meer. Een goed netwerk van familie, vrienden en buren wordt daarmee steeds belangrijker.”
Migratieachtergrond
Een ander voorbeeld uit de agenda is dat de ouderen steeds meer divers zullen zijn. Er komen bijvoorbeeld steeds meer ouderen met een migratieachtergrond. Hoe gaat het met hen en wat hebben zij en hun naasten nodig om gezond en gelukkig oud te kunnen worden? Binnen deze groep is de stijging van ouderen met dementie bijna 2 keer zo groot. Terwijl zijzelf en hun naasten dit vaak niet als dementie zien. Daardoor krijgen deze ouderen vaker niet de ondersteuning die ze nodig hebben en raken hun mantelzorgers overbelast. Daarom wordt er de komende jaren per wijk, dorp en buurt gekeken wat er nodig is. Dit gebeurt ook per gemeenschap door zogenoemde ‘sleutelpersonen’ en ‘intermediairs’. Hierdoor komt er meer contact met deze ouderen en hun naasten. Men probeert te achterhalen wat de behoeften zijn, wat er nodig is aan ondersteuning en zorg en hoe we dit met elkaar kunnen organiseren.
Wonen
Het zou goed zijn als mensen die ouder worden eerder verhuizen van een (te) groot huis naar een kleinere woning waar men als oudere beter en langer zelfstandig thuis kan wonen (bijvoorbeeld een nultredenwoning in de buurt van voorzieningen en zorg). De vrijgekomen (grotere) woning is dan eerder beschikbaar voor gezinnen en andere doelgroepen. Dit bevordert de doorstroming van de Tilburgse woningmarkt. De 3 Tilburgse woningcorporaties zijn daarom gestart met ‘doorstroommakelaars’. Zij adviseren en begeleiden ouderen bij zo’n verhuizing. In een proefproject wordt nu gekeken hoe men kan zorgen voor een versnelling van de doorstroming van ouderen op de woningmarkt in Tilburg. De gemeente stelt een budget beschikbaar om ouderen een aanvullende verhuiskostenvergoeding te betalen wanneer voor hen een verhuizing te duur is.
Zorg
Ook de zorg voor ouderen kan niet blijven zoals die nu is. Door de werkdruk en het tekort aan personeel is het nodig om op korte termijn veel meer zorgtechnologie in te zetten. Dit geldt voor zowel zorg thuis als in een instelling. Een ander belangrijk agendapunt is het verleiden van mensen om in de ouderenzorg te blijven werken of te gaan werken, bijvoorbeeld als zij-instromer.
Partners
De partners van deze Samenwerkingsagenda GGoud 2022-2026 zijn:
SeniorenRaad Tilburg, KBO-Kring Tilburg, De Zonnebloem, Het Laar, Thebe, Thebe Extra, De Wever, VGZ, CZ, ContourdeTwern, WonenBreburg, TBV Wonen, Tiwos, Alzheimer Nederland afdeling Midden-Brabant, PrimaCura en de gemeente Tilburg.
v.l.n.r. Gon Mevis, directeur-bestuurder ContourdeTwern, Ria Monsieurs, secretaris Zonnebloem Tilburg, Paul Kouijzer, directeur-bestuurder TBV Wonen, Els Aarts, voorzitter KBO-kring Tilburg, Marcel van der Priem, bestuurder De Wever, Marcelle Hendrickx, wethouder gemeente Tilburg, Anita Habets, directeur Thebe Extra, Gé Doorenbosch, voorzitter SeniorenRaad Tilburg, René Scherpenisse, directeur-bestuurder Tiwos, Esther Hendriks, strategisch manager regio VGZ, Thérèse van den Boom, coördinator ouderenzorg PrimaCura (namens bestuurder Ellen Otte), Lonneke de Haan, bestuurder Het Laar, Digitaal: Hans Pars, bestuursvoorzitter WonenBreburg.
Afwezig op de foto: Jaap van Loon, voorzitter De Zonnebloem, Caro Verlaan, senior manager langdurige zorg, CZ, Hans Huizer, bestuurder Thebe en Gemma Hendriks, bestuurslid Alzheimer Nederland afdeling Midden-Brabant.